نوای دل‌نشین «هودی» آرام‌بخش کودکان ترکمن
تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۲۲۳۲۲
بخشی از داشته‌های فرهنگی در حوزه میراث ناملموس، گروه سنت‌ها و نمودهای شفاهی هستند که در قالب ادبیات شفاهی، گویش‌ها، سنت نوشتاری و فهلویات ظاهر می‌شوند و به شکل شفاهی و سینه‌به‌سینه به ما به ارث می‌رسند. راویان این نوع ادبیات، افراد سالخورده جوامع محلی همچون مادربزرگ‌ها هستند که لالایی‌هایی را که مادرانشان در گوش آنها زمزمه کردند، به نسل‌های بعدی انتقال می‌دهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
لالایی در میان اقوام ترکمن جزو فرهنگ، سنت و آداب آنها بوده و از جایگاه خاصی در بین مردم برخوردار است. هودی که به‌عنوان میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است، یک واژه مرکب است و از دو ماده «هو» و «دی» مشق شده است. «هو» به معنای «خدا» و «دی» فعل امر از مصدر گفتن، به معنی بگو است.
هودی به‌نوعی وصف سجایای اخلاقی برای کودکان و به شکل پند و اندرز در قالب چهاربندی یا دوبیتی سروده شده و بسیار دل‌نشین است. اشعار این لالایی‌ها که از زمان‌های قدیم توسط زنان خوانده‌شده و به نسل کنونی رسیده، بیانگر تمامی آرزوهای مادر برای فرزند خود است.
در لالائی مادران ترکمن، آنچه را که در داستان‌های کهن و سنتی آنان وجود دارد، با آرزوها و خواسته‌های مادر در هم می‌آمیزد. در این لالائی‌ها از عمه‌ها، عموها، خاله‌ها و از برادران و خواهران نیز سخن به میان می‌آید و بدین ترتیب وابستگی و ارتباط معنوی خانواده با آنان آموزش داده می‌شود. همچنین مادر از سجایای نیکوی پدران و مادران و اجداد آنان یاد می‌کند و خواسته‌های خود را و هر آنچه را که برای فرزندش نیکو می‌داند بر زبان می‌آورد.
در این لالائی‌ها مادر از اسب و یراق و شجاعت و قهرمانی‌ها نیز سخن می‌گوید و بدین ترتیب او با این قبیل نغمه‌ها، خوشبختی را برای فرزند خود طلب می‌کند.
در مفاهیم هودی متوجه می‌شویم که مادر از خدا می‌خواهد فرزندش رشید و راست‌گو تربیت شود و به شکار رود و برایش افتخارآفرینی کند. شاید دیگر این آرزوها با موقعیت فعلی جوامع سازگار نباشد اما روشن می‌شود که با هودی و آرزوهای قبل از خواب، کودکانشان را با اخلاق خوب و بد آشنا می‌کنند و لالایی بخشی از تربیت آنها را شکل می‌دهد.
یکی از نکات قابل‌تأمل و توجه در بحث لالایی ترکمن این است که اکثر هودی‌ها با کلمه «الله» شروع می‌شوند که این امر موجب می‌شود تا توکل و تمسک به خداوند در ذهن کودک شکل بگیرد و در ادامه آینده‌ای روشن و پر از امید و خوشبختی را برایش توصیف می‌کند و از ایستادگی در برابر مشکلات و... گفته می‌شود. هودی‌ها از انواع مختلف تشکیل شده‌اند که هر یک مضامین خاصی دارند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
ستایش فرزند توسط مادر:
منینگ گولین آی یالی/ آیا گونه تای یالی (کودک گل من همچون ماه زیباست/همتای ماه و خورشید است)
بیان آرزوهای درونی مادر:
آتاسوینگ دوشندا آق اوی تیکینگ جاناما
آرزو دارم مزه نانی را از سفره آن خانه سفید (آق اوی برپایی آلاچیق سفید برای عروس و داماد) بچشم، آرزو دارم کودک خفته در آن خانه سفید را به تماشا بنشینم. (آرزوی دیدن نوه پسری خود)
بیان آموزه‌های تربیتی و اندرزهای اخلاقی:
آلای بالیم دی الله/ شکرو الحمدلله/ مکه نی آواد ادن/ ابراهیم خلیل‌الله
فرزندم بگو الله بگو شکر و الحمدالله که مکه را (که قبله‌گاه مسلمین است) ابراهیم خلیل‌الله آباد کرده است.
دعا برای کودک:
هودی هودی هودی هو هو دیلاین من سنی (بگو و زمزمه کن نام خدا را که من تو را به خدا می‌سپارم)
آلای بالام آل حوشا بلا لردن قال داشا/ دوشمان اولسه جهنم منیگ بالام یوز یاشا (خوشه‌ها را به دست بگیر فرزندم و از بلاها به دورباش. بدخواهان و دشمنانت اگر گرفتار جهنم شوند باکی نیست توای فرزندم صدساله شو)
نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت است این که هر فرد، در هر جای دنیا و با هر آداب‌ورسومی که بزرگ شده باشد، زمزمه‌های آرام و دل‌نشینی که در همان سال‌های ابتدایی زندگی گوشش را نوازش می‌کرد، نه‌تنها فراموش نخواهد کرد بلکه بخشی از هویتش را شکل می‌دهد.
به همین منظور در عصر حاضر حفظ و پاسداری از متون و اشعار لالایی‌های اقوام، از حساسیت بالایی برخوردار است. لالایی چون بخشی از زندگی ما را شکل می‌دهد باید موردتوجه قرار گیرد تا به فراموشی سپرده نشود.
لینک کوتاه: asriran.com/003HGlمنبع: عصر ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۲۲۳۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عمو پورنگ با «لالایی» بازیگر می‌شود / جزئیات پخش سریال عمو پورنگ در شبکه نمایش خانگی
سریال «لالایی» به کارگردانی احمدعلی درویش‌پور و با بازی داریوش فرضیایی (عمو پورنگ)، این روز‌ها آخرین مراحل تصویربرداری را در تهران می‌گذراند. این سریال که قرار است امسال در یکی از پلتفرم‌های نمایش‌خانگی پخش شود تا آخر اردیبهشت ماه تولید خود را به پایان می‌رساند.
سریال «لالایی» با نقش‌آفرینی فرضیایی، متفاوت از آثاری است که تاکنون از او به عنوان شخصیت عمو پورنگ دیده شده است.
این روز‌ها سریال‌هایی در راه تلویزیون هستند و در عین حال برخی از هنرمندان پیشکسوت تلویزیون هم با اثری جدید، در نمایش‌خانگی حضور دارند، اما سریالی دیگر که تلویزیونی‌های قدیم به سمتِ آن رفته‌اند یک سریال فانتزی در حوزه کودک و نوجوان است که برای نخستین بار فرضیایی یا همان عمو پورنگ در برنامه تحویل سال یک خبر کوتاهی از آن داد.
سریال «لالایی» قرار است با بازی او بعد از مدت‌ها غیبت و البته فضایی متفاوت از یکی از پلتفرم‌های نمایش‌خانگی پخش شود.
منبع: ایرنا
tags # شبکه نمایش خانگی ، عمو پورنگ سایر اخبار
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟